به نقل از «همشهری آنلاین»

نهر طغیانگر فیروزآباد چه شد؟ | ماجرای پیرمردی که داخل نهر افتاد و جان باخت!

تاریخ انتشار: ۲۹ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۲۳۲۱۱۳

 همشهری آنلاین_ رضا نیکنام: به طور نمونه همین محله جوادیه. همین حالا هم بسیاری از اهالی خیابان شهید دارایی را در جوادیه نهر فیروزآباد می‌شناسند و داستانش را می‌دانند؛ نهری که لابد سرگذشت جالب و جذابی ‌را پشت سرگذاشته و حالا برای همیشه زیر زمین رفته است. 

قصه‌های خواندنی تهران را اینجا ببینید

 حدود ۶۰سال پیش بود که نهر فیروزآباد آن روی خودش را نشان داد و پس از بارندگی‌های مداوم به یکباره طغیان کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

آب ‌وارد خانه‌های مردم شد و خسارت‌های جانی و مالی بسیاری را به جای گذاشت. آن روزها، مدیریت بلدیه در منطقه جنوب با شخصی باتجربه بود که پس از وقوع سیل، دست به کار شد و دانشجویان را بسیج کرد تا اجساد و وسایل خانه مردم را از آب  بیرون بکشند. تازه بعد از آن بود که مسئولان وقت به فکر چاره‌ای اساسی افتادند. طرح‌ها یکی پس از دیگری ارائه می‌شد تا اینکه تصمیم نهایی را گرفتند و روی نهر را برای همیشه پوشاندند.

خیلی‌ از مردم  در همان روزها بود که قید زندگی در حاشیه نهر را زدند و البته بودند افرادی که از جای خود تکان نخوردند، مثل حاج‌«بایرامعلی آزادی» ریش سفید و معتمد این محله که سیر تا پیاز این نهر را روی دایره می ریزد و می‌گوید:«سرچشمه این نهر در کوه‌های فرحزاد بود که پس از عبور از حوالی خیابان‌های جیحون و دامپزشکی به جوادیه می‌آمد و تا زمین‌های کشاورزی شاه‌عبدالعظیم(ع) و قریه فیروزآباد می‌رفت؛ زمین‌هایی که به فیروزآباد معروف بودند. اصلاً اسم این نهر را از همان جا برداشتند. در آنجا سبزیکارها مشغول به کار بودند  و از آب نهر  استفاده می‌کردند. اما برای ما که در حاشیه نهر زندگی می‌کردیم خطرهای زیادی داشت؛ به ویژه برای بچه‌هایی که همیشه دور و برش بالا و پایین می‌پریدند و بازی می‌کردند. آن موقع خود من ۱۲یا۱۳ سال بیشتر نداشتم. یادم نمی‌رود روزی که یکی از بچه محل‌ها توی نهر افتاد و دست راستش شکست.»

پل‌های بی‌حصار

حاج«رحیم‌ نیک‌نفس» هم که در خیابان شهید دارایی مغازه‌ دارد، همین اطلاعات را در اختیارمان می‌گذارد و در ادامه می گوید:«آن وقت‌ها خبری از لوله‌کشی آب و فاضلاب نبود. اهالی آب مصرفی خود را از چاه سر همین خیابان با چه مکافاتی تأمین می‌کردند. تعداد پل‌ها روی نهر بسیار کم بود و رفت‌وآمد برای افرادی که این سر خیابان زندگی می‌کردند و با چاه آب فاصله داشتند، خیلی مشکل بود. این پل‌ها اصلاً نرده محافظ نداشتند، حتی یک بار پیرمردی داخل نهر افتاد و جان باخت! فراموش نمی‌کنم دقیقا بعد از آن بود که تعداد پل‌ها را بالا بردند و اتفاقاً یکی از آنها  به نام "روبروی بازارچه" معروف محل بود. به جز این متاسفانه آن زمان بیشتر زباله‌ها و مدفوع گاو و گوسفندها از همانجا سر درمی‌آورد.»

با این همه، حاجی که حافظه‌اش مثل ساعت دقیق کار می‌کند، حتی چند و چون پوشاندن نهر فیروزآباد را هم به یاد می‌آورد؛ طوری که آدم فکر می‌کند خودش مهندس ناظر این طرح بوده:«شیوه اروپایی‌ها را در پیش گرفتند. چوب‌های کمانی روس را که مدت‌ها توی نفت سیاه یا روغن خوابانده بودند، اطراف نهر کار گذاشتند تا عایق رطوبت آب و صدایش باشد. بعد هم بتون‌ها را ‌لایه‌لایه اطرافش پر می‌کردند تا هم محکم شود و هم غیرقابل نفوذ. همین است که این همه سال آمده و رفته اما اینجا نیاز چندانی به تعمیرات نداشته است.»

عمو رحیم هنوز هم از نهر فیروزآباد می‌ترسد؛ طوری که خطر آن را با گسل‌های زیر زمین یکی می‌داند و می‌گوید: «در زمان بارش باران و وقوع سیل اگر نشست زمین اتفاق بیفتد، ریزش خانه‌های پرجمعیت محله جوادیه می‌تواند خسارت و تلفات بسیاری به وجود آورد. کاش بعد از این همه سال کارشناسان وضعیت نهر فیروزآباد را به خوبی بررسی کنند.»

داستان شهری که آب نداشت

طهران قدیم شهر کم آبی بود. بهتر است بگوییم اساساً آبی‌ نداشت و اهالی آب مصرفی خود را به ناچار از قنات‌ها تأمین می‌کردند. قنات‌هایی که افراد خیر و نیکوکار نخست برای رفع نیاز همگان و سپس به نیت باقیات الصالحات حفر می‌کردند. همان چند رشته قنات برای جمعیت و وسعت آن روزگار پایتخت کافی به نظر می‌رسید. البته اگر میراب‌ها زرنگی نمی‌کردند و به طمع چند قران بیشتر، کسی را به آب‌انبار دیگری راه نمی‌دادند. قنات‌های حاج ‌علیرضا یا سرچشمه، سپهسالار یا بهارستان، باغ صبا یا دروازه دولت، دارالمجانین و سنگلج یا پارک شهر از قنات‌های مهم تهران بودند که‌ گاهی به شاخه‌های روزمینی و زیرزمینی تقسیم می‌شدند. چند تایی از این شاخه‌ها و نهرها هم در منطقه ما به چشم می‌آمد که آنها هم با مشکلاتی مثل فرونشست زمین، تبخیر شدن و انواع آلودگی‌ها دست‌وپنجه نرم می‌کردند. مشکلاتی که نگرانی اهالی را برمی‌انگیخت. به این‌ ترتیب، نهرها یکی از نخستین نشانه‌های طبیعت تهران بودند که سال‌ها پس از جاری شدن یا به زیر زمین رفتند یا از مسیر خود منحرف شدند تا تدبیری تازه‌تر اندیشیده شود.

کد خبر 711095 برچسب‌ها تاریخ - باستان‌ شناسی محله تهران قدیم همشهری آنلاین هویت شهری منطقه ۱۶ تهران شهر

منبع: همشهری آنلاین

کلیدواژه: تاریخ باستان شناسی محله تهران قدیم همشهری آنلاین هویت شهری منطقه ۱۶ تهران شهر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۲۳۲۱۱۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

سوت شروع مهمترین هفته فوتبال ایران

هر 7 بازی هفته بیست و پنجم لیگ برتر فوتبال ایران امروز برگزار می‌شود.

هفته بیست و پنجم لیگ برتر فوتبال امروز (چهارشنبه) با انجام ۷ دیدار به پایان می‌رسد. در مهمترین دیدار‌های این هفته که سرنوشت قهرمانی را مشخص می‌کند، استقلال در تبریز مهمان تراکتور و پرسپولیس در تهران میزبان سپاهان است. در ادامه برنامه بازی‌ها را مشاهده می‌کنید:

هفته ۲۵ لیگ برتر - ۱۲ اردیبهشت

هوادار - صنعت نفت
ساعت: ۱۷:۰۰
ورزشگاه: پاس قوامین

هوادار
رتبه: ۱۱،
۵ بازی آخر: مساوی، مساوی، برد، مساوی، برد

صنعت نفت
رتبه: ۱۶،
۵ بازی آخر: باخت، باخت، برد، باخت، باخت

۵ رویارویی اخیر: برد هوادار: ۲، مساوی: صفر، برد صنعت نفت: ۳

تراکتور - استقلال
ساعت: ۱۷
ورزشگاه: یادگار امام

تراکتور
رتبه: ۴،
۵ بازی اخیر: مساوی، مساوی، باخت، باخت، مساوی

استقلال
رتبه: یک
۵ بازی اخیر: مساوی، برد، مساوی، برد، برد

۵ رویارویی اخیر: برد تراکتور: یک، مساوی: صفر، برد استقلال: ۴

مس رفسنجان - گل گهر سیرجان
ساعت: ۱۷:۴۵
ورزشگاه: شهدای مس

مس رفسنجان
رتبه: ۹،
۵ بازی اخیر: مساوی، مساوی، مساوی، برد، مساوی


گل گهر سیرجان
رتبه: ۶،
۵ بازی اخیر: باخت، باخت، باخت، مساوی، برد

۵ رویارویی اخیر: برد مس: صفر، مساوی: ۳، برد گل گهر: ۲

ذوب آهن - نساجی
ساعت: ۱۸
ورزشگاه: فولادشهر

ذوب آهن
رتبه: ۸،
۵ بازی اخیر: باخت، برد، باخت، برد، مساوی

نساجی
رتبه: ۱۵،
۵ بازی اخیر: برد، باخت، باخت، مساوی، برد

۵ رویارویی اخیر: برد ذوب آهن: ۲، مساوی: ۲، برد نساجی: یک

استقلال خوزستان - ملوان
ساعت: ۱۸:۱۵
ورزشگاه: غدیر اهواز

استقلال خوزستان
رتبه: ۱۴،
۵ بازی آخر: برد، مساوی، باخت، برد، مساوی

ملوان
رتبه: ۵،
۵ بازی آخر: برد، برد، باخت، باخت، برد

۵ رویارویی اخیر: برد استقلال: صفر، مساوی: صفر، برد ملوان: ۲

آلومینیوم اراک - فولاد
ساعت: ۱۸:۱۵
ورزشگاه: امام خمینی اراک

آلومینیوم
رتبه: ۱۰،
۵ بازی اخیر: مساوی، مساوی، باخت، باخت، مساوی

فولاد
رتبه: ۱۳،
۵ بازی اخیر: باخت، مساوی، مساوی، باخت، باخت

۵ رویارویی اخیر: برد آلومینیوم: یک، مساوی: یک، برد فولاد: ۳

پرسپولیس - سپاهان اصفهان
ساعت: ۱۹:۳۰
ورزشگاه: آزادی

پرسپولیس
رتبه: ۲،
۵ بازی آخر: برد، برد، برد، برد، مساوی

سپاهان
رتبه: ۳،
۵ بازی آخر: باخت، مساوی، برد، برد، برد

۵ رویارویی اخیر: برد پرسپولیس: یک، مساوی: یک، برد سپاهان: ۳

انتهای پیام